ΑΡΧΑΙΑ Α-ΚΤΗΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

      ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄  –  ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η - Γ΄       

   ΚΤHΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

Κτητικές αντωνυμίες ονομάζονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν σε ποιον ανήκει κάτι, δηλαδή ορίζουν τον κτήτορα (βλέπε σελ. 141).

  

Οι κτητικές αντωνυμίες έχουν:

• τρία γένη (αρσενικό, θηλυκό, ουδέτερο), όπως τα δευτερόκλιτα επίθετα σε -ος (σε -ος,-η,-ον ή σε -ος,-α,-ον).

• τρία πρόσωπα (α΄, β΄, γ΄), όπως και οι προσωπικές αντωνυμίες, και σχηματίζονται από τα θέματα των αντίστοιχων προσωπικών αντωνυμιών.

 Α. Για  έ ν α ν  κτήτορα: 

                  

      1. Για  έ ν α ν  κτήτορα και  έ ν α  κτήμα:

          α΄ πρόσωπο: ἐμὸς, ἐμὴ, ἐμὸν (= δικός μου, δική μου, δικό μου). 

          β΄ πρόσωπο: σὸς, σὴ, σὸν (= δικός σου, δική σου, δικό σου). 

          γ΄ πρόσωπο: ἑὸς, ἑὴ, ἑὸν (= δικός του, δική του, δικό του).

    

      2. Για  έ ν α ν  κτήτορα και  π ο λ λ ά  κτήματα:

          α΄ πρόσωπο: ἐμοὶ, ἐμαὶ, ἐμὰ (= δικοί μου, δικές μου, δικά μου). 

          β΄ πρόσωπο: σοὶ, σαὶ, σὰ (= δικοί σου, δικές σου, δικά σου).

          γ΄ πρόσωπο: ἑοὶ, ἑαὶ, ἑὰ (= δικοί του, δικές του, δικά του).

 Β. Για  π ο λ λ ο ύ ς  κτήτορες:

     1. Για  π ο λ λ ο ύ ς  κτήτορες και  έ ν α  κτήμα:

         α΄ πρόσωπο: ἡμέτερος, ἡμετέρα, ἡμέτερον (= δικός μας, δική μας, δικό μας). 

         β΄ πρόσωπο: ὑμέτερος, ὑμετέρα, ὑμέτερον (= δικός σας, δική σας, δικό σας).

         γ΄ πρόσωπο: σφέτερος, σφετέρα, σφέτερον (= δικός τους, δική τους, δικό τους).

    

     2. Για  π ο λ λ ο ύ ς  κτήτορες και  π ο λ λ ά  κτήματα:

         α΄ πρόσωπο: ἡμέτεροι, ἡμέτεραι, ἡμέτερα (= δικοί μας, δικές μας, δικά μας). 

         β΄ πρόσωπο: ὑμέτεροι, ὑμέτεραι, ὑμέτερα (= δικοί σας, δικές σας, δικά σας).

         γ΄ πρόσωπο: σφέτεροι, σφέτεραι, σφέτερα (= δικοί τους, δικές τους, δικά τους).

Γ. Σημείωση:

       

   Η κτητική αντωνυμία γ΄ προσώπου ἑὸς, ἑὴ, ἑὸν δεν χρησιμοποιείται από πεζογράφους και η σφέτερος, σφετέρα, σφέτερον σπάνια. 
   Αντί γι’ αυτές, σημασία κτητικής αντωνυμίας γ΄ προσώπου έχουν συχνά οι παρακάτω αντωνυμίες:

   • η γενική της δεικτικής αντωνυμίας οὑτος ή εκεῖνος, για έμφαση: τούτου, ταύτης, τούτου / ἐκείνου, ἐκείνης, ἐκείνου.  

   • η γενική της επαναληπτικής αντωνυμίας αὐτός, αὐτή, αὐτό: αὐτοῦ, αὐτῆς, αὐτοῦ.

   • η γενική της αυτοπαθούς αντωνυμίας: 
     -α΄ προσώπου: ἐμαυτοῦ, ἐμαυτῆς, ἐμαυτοῦ, 
     -β΄ προσώπου: σεαυτοῦ / σαυτοῦ, σεαυτῆς/ σαυτῆς, σεαυτοῦ / σαυτοῦ και 
     -γ΄ προσώπου: ἑαυτοῦ/αὑτοῦ, ἑαυτῆς, ἑαυτοῦ.  

                       

Δ. Εργασίες:

          

     1.      Ασκήσεις 1 και 2 της σελίδας 52.

     2.      Να κλιθούν μαζί: ὁ ἐμὸς φίλος.

     3.      Να υπογραμμίσεις τις κτητικές αντωνυμίες στα παρακάτω κείμενα και να τα μεταφράσεις στη νέα ελληνική:

            • Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν σοὶ προσφέρομεν, Κύριε.

            • Πιστὸς φίλος ἔλεγεν τῷ ἑαυτῷ φίλω: “Τὰ ἐμὰ σὰ εἰσὶν καὶ τὰ σὰ ἐμὰ.”.

            • Διδάσκαλος ἔλεγεν τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς: “Τοὺς ὑμετέρους γονεῖς ἀγαπᾶτε, ὦ παῖδες”.

     4.      Να γράψεις στην αρχαία ελληνική τις παρακάτω φράσεις και να κάνεις μία πρόταση, που να περιέχει κτητικές αντωνυμίες:

             • ο φίλος μου = ὁ εμὸς φίλος          

            • το κεφάλι μου =  

            • οι φίλοι μας =                                            

            • η πατρίδα μου =

            • η πατρίδα μας =

            • οι αδελφές μου =  

            • τα παιδιά σας = 

            • τα έργα σου =

            • τα βιβλία σου =

            • το σπίτι σας =  

            • η ζωή σας =  

            • οι πόλεις τους =

    

ΚΑΛΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

ΒΟΥΝΑΤΣΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ